Олоҥхо – саха норуотун тылынан уус – уран айымньытын саамай үрдүк чыпчаала, үйэттэн үйэлэр тухары көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн испит дириҥ ис хоһоонноох айымньыта буолар. Олоҥхо төрөөбүт норуот үйэлээх үтүө үгэстэрин тутуһарга, харыстыырга, ыччаты күүстээх – уохтаах, дьулуурдаах, киһилии сиэрдээх-майгылаах буоларга иитэр. Билиҥҥи кэм киһитин, ыччаты, оҕону олоҥхоҕо уһуйуунан төрүт культураҕа, саха фольклоругар бэриниилээх, айылҕаттан талааннаах, удьуор утумнаах дьоннор ылсаннар өбүгэ үгэһин утумнаан, эттэригэр-хааннарыгар иҥэринэллэригэр олук уурар.
Өбүгэлэртэн кэлбит Улуу олоҥхобутун 2005 сылга ЮНЕСКО аан дойду культуратын шедеврын быһыытынан уйэтитэри, харыстыыры, киэҥ эйгэҕэ таһаарары, аан дойду культуратын шедевринэн билиммитэ. Ол кэнниттэн СӨ бэрэсидьиэнэ Вячеслав Штыров Ыйааҕынан сэтинньи 25 күнэ Саха сиригэр Олоҥхо күнүнэн биллэриллибитэ. Бу күнтэн ыла Улуу олоҥхобутун киэҥ далааһыннаахтык бэлиэтиибит, үйэтитэбит. Бу чэрчитинэн Бүлүү улууһун култуурата сылын аайы араас тэрээһиннэри ыытар.
Быйылгы декада сэтинньи 25 күнүттэн ахсынньы 5 күнүгэр диэри ыытылынна. Сэтинньи ый 25 күнүгэр Олоҥхо Дьиэтигэр “Уруйдан, Улуу олоҥхо” Бүлүү улууһа киэн туттар олоҥхоһуттара Семен Николаевич Каратаев –Ырыа Дыгыйар төрөөбүтэ 160, Василий Осипович Каратаев – Харатай Баһылай төрөөбүтэ 95 сылларын бэлиэтээн кинилэр үтүө ааттарын, ырыаларын-тойуктарын үйэтитэн олоҥхо декадатын үөрүүлээх арыллыыта буолан ааста. Декада сахалыы Алгыстан, айах тутууттан саҕаланна. Алгыһы Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна Владимир Спиридонович Николаев – Тоорукча түһэрдэ.
Бүлүү улууһа (оройуона) муниципальнай оройуон дьаһалтатын социальнай уонна ыччат политикатын отделын начальнига Аксинья Андреевна Кудайбердиева, оройуоннааҕы култуура сайдыытын уонна норуот айымньытын Киинин информационнай-методическай салаатын сэбиэдиссэйэ Никита Вячеславович Додутов Олоҥхо күнүнэн иһирэхтик эҕэрдэлээтилэр.
Биир дойдулаахпыт Прокопий Прокопьевич Максимов «Ала Хотой аттаах Алтан Дьааһын бухатыыр» олонхотуттан быһа тардыыны «Ыллык” түмсүү толорон дьон биһирэбилин ылла.
Олоҥхо декадатын үөрүүлээх арыллыыта ийэ олоҥхоһут, тойуксут, Алгысчыт В.О. Каратаев – Харатай Баһылай төрөппүт кыыһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үөрэҕириитин туйгуна Ольга Васильевна Павлова аҕатын туһунан ахтан-санаан туран олоҥхоһут пааматынньыгар, мэҥэ бэлиэтигэр өйдөбүнньүк сибэкки дьөрбөтүн ууруутугар ыҥырда.
Быйылгы олоҥхо декадатын чэрчитинэн нэһилиэктэрдээҕи Норуот айымньытын Дьиэлэригэр элбэх араас хабааннаах тэрээһиннэр ыытылыннылар. Ол курдук оскуолаларынан кылаас чаастара, В.О.Каратаев – Харатай Баһылай төрөөбүтэ 95 сылыгар аналлаах куйаар ситимин нөҥүө ыытыллар олоҥхону толорооччуларга «Оллоонноон олорон олоҥхолуох» аһаҕас күөн-күрэс, «Олоҥхо дьоруойдара – мин харахпынан» куйаар ситимин нөҥүө оҕолорго аналлаах уруһуй күрэҕэ», олоҥхо ырыатыгар-тойугар маастар кылаастар. Олоҥхоҕо аналлаах «Олох эргиирэ» диэн радионан онлайн-бырайыакка ыалдьыттаатылар Бүлүү Үгүлээтиттэн теруттээх сэһэнньит, хоһоонньут, кэпсээнньит, олоҥхоһут оһуохайдьыт, отоһут, алгысчыт Бүлүү улууһун көрбөттөрүн обществотын бэрэссэдээтэлэ, Российскай Федерация көрбөттөрүн үтүөлээх үлэһитэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин социальнай сулууспа туйгуна, Саха Өрөспүүбүлүкэтин көрбөттөрүн бочуоттаах улэһитэ. «Өбүгэм үгэһин утумнаан», «Дьылгам Иэйиитэ” кинигэлэр автордара Каролина Петровна Харлампьева уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна, “Ыллык” түмсүү салайааччыта, олонхоhут, тойуксут, алгысчыт Владимир Спиридонович Николаев – Тоорукча.
Сүүһүнэн сылларга күүһүн-уоҕун сүтэрбэтэх саха норуотун биир сүдү баайын – олоҥхобутун сайыннаран уонна сөргүтэн кэлэр көлүөнэҕэ хаалларыы биһиги биир ытык иэспит.
Саллар саас тухары
Саханы үрдэтиэ олоҥхо:
Кэс тылбыт кэскилин көрдөрүө,
Кэхтибэт кэрэтин сөхтөрүө.
Yүнэ — сайда тур, саха кутун туппут Улуу Олоҥхобут!